سنگ زمرد و سنگ زبرجد
در این مقاله به بررسی کامل دو سنگ با ارزش و قیمتی زمرد و زبرجد می پردازیم.تمام خواص و فواید، روش های استخراج و تراش، معادن و ذخایر این دو نگین قیمتی در ایران و جهان، قیمت های جهانی، خواص درمانی و معنوی این دو بر روح و کالبد انسان، انواع و گونه های مختلف آن ها و ترکیبات تشکیل این دو بررسی می شود.با ما همراه باشید...
سنگ زمرد
سنگ زمرد با جنس سیلیکات آلومینیوم و بریلیوم الماس و از گونه سبز بریل با سختی 7.5 – 8 در مقیاس موس می باشد. این گوهر سنگ زمرد در کلمبیا، برزیل، روسیه و افغانستان یافت می شود. این گوهر همواره در فرهنگهای مختلف الهام تقسیم بوده و از خواص سنگ زمرد نیز برای بعضی بیماری ها نظیر صرع کاربرد می شده و بطور کلی در گذشته از ویژگان زمرد به عنوان تجویز دارو استفاده می شد!
زمرد به معنای سبز می باشد و نام آن از واژه یونانی “اسماراگودس (Smaragdos)” گرفته شده که بعضی نیز می گویند از زبان فارسی نشات گرفته شده می باشد. در گذشته کلیه بلورهای سبز رنگ را زمرد می خواندند. اولین اشاره به آن در ادبیات غربی، از ارسطو می باشد.
او طرفدار بزرگ سنگهای قیمتی بوده و در مورد خواص سنگ زمرد نوشته می باشد که همراه داشتن این گوهر، قدرت حضور در نطق ها و در تجارت را افزایش می دهد، سبب پیروزی در دادگری می شود، به حل و فصل پرونده ها کمک می کند و آرامش و تسلی خاطر می بخشد.
از میان سنگهای قیمتی بریل، سنگ زمرد از سابقه تاریخی فوقانی برخوردار می باشد؛ شواهد فروش آن در بازارهای بابل در چهار هزار سال قبل از زادروز وجود دارد. این گوهرسنگ در درازا بیش از شش هزار سال در اغلب فرهنگ های دنیا عقیده یونان بمی باشدان و ایران منبع جاذبه و احترام بوده می باشد.
این سنگ به علت زیبایی و توان معنوی در بین کل ادیان اصلی مقدس شمرده می شد رنگ سبز رنگی ورجاوند در فرهنگها و مذاهب گوناگون همانند اسلام بوده و حتی کلیسای کاتولیک نیز از آن به عنوان والاترین رنگ مذهبی یاد نموده می باشد. از ویژگان زمرد از عقیده فیزیکی نیز استفاده می شد و به سنگ مطالعه مشهور بود زیرا در گذشته پیش از اینکه عدسی و عینک بزرگنمایی کشف شود از نوع شفاف این گوهر برای مطالعه و دیدن اشیا حقیر کاربرد می نمودند.
آزتک ها و اینکاها (قبیله هایی در آمریکای جنوبی) آن را می پرستیدند و سنگ الماس حتی از ویژگان سنگ زمرد از نظر دارویی بهره می بردند. پس از تنزل تمدن اینکاها، معدن های این گوهرسنگ از یاد رفت تا اینکه با کشف معادن جدید در سده 16 میلادی مجدد می باشدخراج آن شروع شد.
در مصر قدیم نیز این گوهرسنگ سمبول(لاتین) حیات ابدی و هدیه ای از جانب خدای حکمت (Thoth) شمرده می شد و گوهر محبوب ملکه کلئوپاترا بود. در تورات نیز از زمرد به عنوان سنگ زیربنای شهر بیت المقدس یاد شده و بهمین انگیزه نزد مردم بیت المقدس و تیره بنی اسرائیل بزرگداشت بالایی دارد.
ز لحاظ تاریخی، نخستین محل معروف، شماری معدن کناره دریای سرخ در مصر بود، سرشناس به معادن کلئوپاترا. بیشترین زمرد های استفاده شده در جواهرات کهن از این معادن به دست می آمدند. مکان این معادن در سده ها وسطی کاملا گم شده بود.
این معادن تا سال 1818 مورد اکتشاف مجدد پیمان نگرفته بودند، الی وقتی که کالیود از جانب نایب پادشاه مصر برای جستجوی آنها رسول شد و بالاخره معادن کهنه را یافت: معادن در دامنه کوه های جبل سیکائیت و جبل زوبارا در اتباعی شمالی و موازی دریای احمر هستند. در قرن 19 معدن سرشناس کلئوپاترا کم و بیش تمام شد.
اولین نوع می باشدخراج شده به دست مصریان به دوره بطلمیوسی (330 – 323 پیش از میلاد) مفتوح می گردد، ولی اشیایی پیدا شده می باشد که به رامسس دوم (1300 قبل از میلاد) یا حتی قبل متعلق به بر می گردد. انگاشت می شود گنجینه های زمرد مغول، عثمانی و ایرانی از معادن خاوری به دست می آمدند که در واقع از پنج شیر افغانستان بوده می باشد.
سنگ زبرجد
زبرجد احد از سنگ های قیمتی می باشد که فقط به رنگ سبز یافت می شود.
بسیاری از سنگ ها را می تاب در رنگ های متفاوتی در محدوده صورتی روشن تا آبی یافت؛ ولی سنگ زبرجد حائز ظرافت ابدی سبز رنگ می باشد.
البته رنگ سبز این سنگ گرانبها، با مقدار آهن موجود در ساختار بلوری آن ارتباط مستقیمی دارد.
رنگ سبز زبرجد از رنگ سبز طایفه لغایت سبز صریح متغیر می باشد.
به علت همین تنوع رنگ های موجود در رنگ سبز زبرجد برخی مواقع سنگ الماس این سنگ جواهر با زمرد اشتباه درنظر گرفته می شود.
یکی از کهن ترین سنگ های گرانبهای جهان زبرجد می باشد که این سنگ زبرجد مربوط به 1500 سنه پیش از زادروز می باشد.
این سنگ برای اولین بار در جزیره ای در دریای سرخ در نزدیکی مصر کشف شد.
بنا به اسطوره ای ساکنان این جزیره مجبور به جمع آوری سنگ برای گنجینه فرعون بودند.
به همین علت ساکنان جزیره در طول روز و شب مجبور به شغل در معادن برای می باشدخراج سنگ بودند و این خود دلیلی برای کشف سنگ جواهر زبرجد بدست آنان گردید؛
زیرا این سنگ در طول شب درخشش کاملا زیبایی را ایجاد می نمود.
به همین علت مصریان این سنگ را به عنوان گوهری از خورشید و وانگهی زمرد شب مطرح نمودند.
در واقع سنگ جواهر زبرجد به عنوان گوهر ملی مصر شناخته شده می باشد.
در ماضی و اکنون می باشدخراج سنگ زبرجد یگانه از منحصربفردترین سنگ ها به آمار می رود؛ زیرا اکثر سنگ ها در پوسته زمین تشکیل می شوند
و این در حالی می باشد که سنگ جواهر زبرجد در لایه های پایین تری از پوسته زمین برپایی می شود.
این سنگ به راستی در گوشته زمین برپایی می شود، گرد سایر از سنگ هایی که در گوشته زمین شکل می یابند سنگ الماس می باشد.
عمق این سنگ ها در گوشته زمین به بیست الی پنجاه مایل می رسد.
البته در برخی از نواحی به انگیزه فعالیت های صفحه تکتونیکی و یا فعالیت آتشفشان ها، سنگ جواهر زبرجد به طور طبیعی به سطوح بالاتری از سطح زمین می رسند.
زبرجد سنگی با کیفیت جواهر از جنس الیوین معدنی می باشد.
این سنگ به خانواده مواد معدنی فایالیت- فورستریت تعلق دارد.
بعضی ها زبرجد سبز را الیوین می نامند ولی وقتی مساله سنگ جواهر مطرح می شود، زبرجد سبز اصطلاح بهتری می باشد.
زبرجد جواهری با رنگ ویژه به خودش می باشد بدین معنی که رنگش در نتیجه ترکیبات مواد کیمیایی درونش برپایی شده و ارتباطی با ناخالصی های خارجی ندارد.
بنابراین فقط به رنگ سبز می باشد.
در واقع زبرجد سبز یکی از اندک سنگ های جواهر می باشد که فقط یک رنگ دارد، گرچه گونه ها رنگ های سبز مانند سبز روشن مایل به زرد و سبز ویس هم در این میانی دیده می شود.
نام زبرجد سبز (peridot) از واژه عربی برای جواهر یعنی faridat گرفته شده می باشد.
گاهی آنها زمرد درگذشت فقیر یا chrysolite می نامند کلمه ای که از واژه یونانی سنگ طلا گرفته شده می باشد.
این نمونه احد از قدیمی ترین سنگ های جواهر می باشد که تاریخ ثبتش به 1500 پیش از میلاد بازمی گردد.
در ماضی جزیره آتشفشانی زبرگد در دریای سرخ، شرق مصر مهمترین منبع این سنگ ها با قدمت 3500 سنه بود.
امروزه بهترین زبرجد سبز با بالاترین کیفیت از منطقه موگوک در برمه می باشدخراج می شود گرچه زبرجد سبز پاکستانی هم زیاد با کیفیت می باشد.
در آریزونا، چین و ویتنام نیز مخازن این سنگ هستی دارند.
زبرجد سبز در شهاب سنگ هایی که با زمین برخورد نموده اند هم دیده شده و روی بهرام و ماه نیز به شکل الیوین کشف شده می باشد.